Przypisy

wyciągać — tu: śpiewać. [przypis edytorski]

wyciągać — tu: wymagać. [przypis edytorski]

wyciągać — tu: wyśpiewywać. [przypis edytorski]

wyciągli — dziś popr. forma: wyciągnęli. [przypis edytorski]

wyciągnęli — «Bracia wyciągnęli [Josefa] z dołu i sprzedali go Iszmaelitom, Iszmaelici Midjanitom, a Midjanici do Micraim [Egiptu]», zob. Raszi do 37:28. [przypis edytorski]

Wyciągnęliśmy (…) i złożyli (daw.) — konstrukcja, w której końcówka fleksyjna pierwszego czasownika ma zastosowanie również dla kolejnego (kolejnych); dziś: Wyciągnęliśmy i złożyliśmy. [przypis edytorski]

wyciągniętymi ramiony — daw. forma N.lm; dziś: wyciągniętymi ramionami. [przypis edytorski]

wyciągnienie — dziś popr.: wyciągnięcie. [przypis edytorski]

wyciągniona — dziś popr.: wyciągnięta. [przypis edytorski]

wyciągniony (daw. forma) — dziś: wyciągnięty. [przypis edytorski]

wyciągniony — dziś: wyciągnięty. [przypis edytorski]

wyciągniony (starop. forma) — dziś popr.: wyciągnięty. [przypis edytorski]

wyciąg w zad (gw.) — wyciągnij w tył. [przypis edytorski]

wycięcim drzewa niepożytecznego na trzeci rok, wedle Ewangeliej, groził — odniesienie do przypowieści z Łk 13, 6–9. [przypis edytorski]

wycięto jest (daw. forma) — dziś forma r.n.: jest wycięte, zostało wycięte. [przypis edytorski]

wycieczka (starop.) — tu: wyprawa wojenna, wypad. [przypis edytorski]

wycieczki — wedle midrasza Icchak poszedł tam po śmierci Sary, by sprowadzić Hagarę do Abrahama, aby ten ją poślubił, zob. Raszi do 24:62. [przypis edytorski]

Wycieczki Wordswortha — chodzi o dziewięcioczęściowy poemat ang. poety romantycznego, Williama Wordswortha (1770–1850) The Excursion z 1814, wydany pośmiertnie. [przypis edytorski]

wycieńczon — dziś: wycieńczony. [przypis edytorski]

wyciepywać (gwar.) — wyrzucać. [przypis edytorski]

wycinek — tu: dwuletni lub trzyletni samiec dzika. [przypis edytorski]

wyciruch (pogard.) — prostytutka, brudas. [przypis edytorski]

wyciśnienie — dziś: wyciśnięcie; wydobycie. [przypis edytorski]

wyciśniony (daw.) — wyciśnięty, odciśnięty. [przypis edytorski]

wyciśniony (starop.) — ciśnięty, rzucony. [przypis edytorski]

wyciśniony (starop. forma) — wyrzucony; ciśnięty. [przypis edytorski]

wyciśniony (starop.) — wyrzucony; por. cisnąć. [przypis edytorski]

wyciskać — tu: rzucać, ciskać czymś. [przypis edytorski]

wycisk (daw.) — coś, co zostało wyciśnięte a. wyleciało, wyprysło na zewnątrz. [przypis edytorski]

wyciski — odciski, ślady. [przypis edytorski]

Wycliffe, John (ok. 1329–1384) — angielski teolog, profesor teologii w Oksfordzie, głoszący poglądy, jakie później przejęła reformacja. [przypis edytorski]

wycniół sie (gw.) — przecknął, obudził się. [przypis edytorski]

wycug — dożywotnie utrzymanie, jakie należy się rodzicom od dzieci, na które przepisali majątek. [przypis edytorski]

wycug — dożywotnie utrzymanie, jakie powinny zapewnić dzieci rodzicom, po przepisaniu przez nich majątku na dzieci. [przypis edytorski]

wycug — wyżywienie i utrzymanie. [przypis edytorski]

wycyganiać — uzyskiwać za pomocą oszustwa; słowo wycyganić w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie, dziś raczej: Romowie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo, kradzież). [przypis edytorski]

wycyganić — uzyskać za pomocą oszustwa; słowo wycyganić w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie, dziś raczej: Romowie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo, kradzież). [przypis edytorski]

wycyganić — wyłudzić, uzyskać za pomocą oszustwa; słowo wycyganić w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie, dziś raczej: Romowie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo, kradzież). [przypis edytorski]

wyczerniony na pruski — przemalowany na czarno, aby przypominał herb pruski. [przypis edytorski]

wyczerpnąć (daw.) — dziś popr.: wyczerpać. [przypis edytorski]

wyczerpnąć — dziś popr.: wyczerpać. [przypis edytorski]

wyczerpnąć — dziś tylko jako czynność wielokrotna: wyczerpać. [przypis edytorski]

wyczerpnąłem — dziś tylko jako czynność wielokrotna: wyczerpałem. [przypis edytorski]

wyczerpnięty — dziś popr.: wyczerpany. [przypis edytorski]

wyczerpniony — dziś popr.: wyczerpany. [przypis edytorski]

Wyczha! — okrzyk łowiecki zachęcający psy do ataku; huzia! [przypis edytorski]

wyczmucić się — rozczmuchać się, otrząsnąć się. [przypis edytorski]

Wyczółkowski, Leon (1852–1936) — malarz, grafik, rysownik, jeden z najważniejszych przedstawicieli realizmu w Polsce. [przypis edytorski]

Wyczółkowski, Leon (1852–1936) — malarz młodopolski, przedstawiciel nurtu realistycznego. [przypis edytorski]

wyczytać (daw.) — wyliczać. [przypis edytorski]

wyczytając (daw.) — wyliczając. [przypis edytorski]

wydążyć (daw.) — zdążyć, nadążyć. [przypis edytorski]

wydążyć (daw.) — zdążyć. [przypis edytorski]

wydać (daw.) — tu: wykonać. [przypis edytorski]

wydać (daw.) — ukazać. [przypis edytorski]

wydać przeciwko mnie listy — Lettres sur le Christianisme de J. J. Rousseau (Listy o chrystianizmie J. J. Rousseau), opublikowane w lipcu 1763. [przypis edytorski]

wydać się (daw.) — wydarzyć się, ukazać się. [przypis edytorski]

wydać się — wyjść za mąż. [przypis edytorski]

wydać — tu: pokazać, ujawnić. [przypis edytorski]

wydać — tu: wyrazić. [przypis edytorski]

wydać wojnę — wypowiedzieć komuś, wszcząć z kimś wojnę. [przypis edytorski]

wydający — odpowiadający. [przypis edytorski]

wydaję się innym, anormalnym, szalonym — dziś zwykle: wydaję się inny, anormalny, szalony. [przypis edytorski]

wydaje mi się teraz dziwnie… Przewrotnym — dziś raczej: „wydaje mi się dziwnie… przewrotne”. [przypis edytorski]

wydaje się rozumny rodzaj żurawi — Arystoteles w Zoologii wymienia żurawie obok pszczół, os, mrówek i ludzi, jako stworzenia mające instynkt gromadny, tzn. takie, których działanie zmierza do wspólnego wszystkim w grupie celu. [przypis edytorski]

wydała (…) się poważną (daw.) — dziś: wydała się poważna. [przypis edytorski]

wydała się (…) zabawną — dziś z B.: wydała się zabawna. [przypis edytorski]

wydał (…) instrukcją (daw.) — dziś: wydał instrukcję. [przypis edytorski]

wydał jej paszport — w Imperium Rosyjskim funkcjonowały paszporty wewnętrzne, uprawniające do wyjazdu poza granice swojej jednostki administracyjnej. [przypis edytorski]

wydało się (…) nieprzystojnym — dziś: wydało się nieprzystojne. [przypis edytorski]

wydało się pięknym i słodkim — daw. czas.: być, wydawać się, stawać się itp. wymagały N.; dziś z B.: wydało się piękne i słodkie. [przypis edytorski]

wydał się jej nowym Fieskiem — tj. bohaterem tragedii Schillera Sprzysiężenie Fieska w Genui. Giovanni Luigi Fieschi (Fiesco) (1522–1547) zainicjował zakończoną niepowodzeniem próbę przewrotu politycznego w Genui. [przypis edytorski]

wydalać się (daw.) — opuszczać jakieś miejsce. [przypis edytorski]

wydalać się — oddalać się skądś, opuszczać jakieś miejsce. [przypis edytorski]

Wydalcie — czyli: wyprowadźcie. [przypis edytorski]

wydalić się (daw.) — dziś: oddalić się; wyjechać. [przypis edytorski]

wydalić się (daw.) — oddalić się. [przypis edytorski]

wydalić się (daw.) — oddalić się; wyjechać. [przypis edytorski]

wydalił — czyli: usunął. [przypis edytorski]

wydanej in 12° na lichym papierze — książka wydana tak, że strony powstawały przez podział arkusza wydawniczego na 12 części. [przypis edytorski]

wydanie — tu: oddanie, sposób wyrażenia myśli. [przypis edytorski]

wydanie w ósemce — chodzi o rozmiar arkusza papieru, na którym drukowano książkę; rozmiary te były zestandaryzowane już na przełomie XVIII i XIX w. i format zerowy odnosił się do arkusza o powierzchni 1 m2 przy proporcjach boków jak 1 do pierwiastka z 2, co daje w przybliżeniu 841mm na 1189 mm; wspomniana tu ósemka (arkusz podstawowy złożony na osiem części) ma wymiary 54 mm na 74 mm. W Ameryce istnieją pewne niewielkie różnice ze względu na stosowanie cali jako jednostki miary. [przypis edytorski]

wydartem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników i imiesłowów przym. r.n.; dziś tożsama z r.m.: wydartym. [przypis edytorski]

wydarzone — mające miejsce. [przypis edytorski]

wydaszże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

wydatek przewozowy — (fr. octroi) podatek pośredni, pobierany przez gminy za import towarów na ich terytorium. [przypis edytorski]

wydatek — tu: zysk. [przypis edytorski]

wydawać (daw.) — tu: odpowiadać. [przypis edytorski]

wydawać (daw.) — ukazywać, ujawniać. [przypis edytorski]

wydawać lekcję (daw.) — odpowiadać, recytować przed kimś zadany materiał lekcyjny. [przypis edytorski]

wydawać lekcję (daw.) — recytować przed kimś zadany materiał lekcyjny; por. wydawać głos. [przypis edytorski]

wydawać lekcje (daw.) — recytować przed kimś zadany materiał lekcyjny; por. wydawać głos. [przypis edytorski]

wydawać lekcje — odpowiadać z zadanej lekcji; recytować przed nauczycielem zadanie domowe. [przypis edytorski]

wydawać lekcje — recytować przed kimś zadany materiał lekcyjny. [przypis edytorski]

wydawać lekcje — recytować wyuczone lekcje zadane jako praca domowa. [przypis edytorski]

wydawać reszty — dziś popr.: wydawać resztę. [przypis edytorski]

wydawać się — tu: podobać się, robić wrażenie. [przypis edytorski]

wydawać się — wyglądać. [przypis edytorski]

wydawać — tu daw.: wydawać lekcję, czyli odpowiadać przy tablicy. [przypis edytorski]

wydawać, właśc. wydawać lekcję — odpowiadać na ocenę z zadanego tematu. [przypis edytorski]