Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 166184 przypisów.
korowaj (z daw. ukr.) — ciasto weselne wypiekane tradycyjnie na Ukrainie. [przypis edytorski]
korowód — szereg osób posuwających się jedna za drugą. [przypis edytorski]
korowody (z ukr.) — targi, trudności. [przypis redakcyjny]
Korozain i Betsaida — biblijne miasta w Galilei, które zostały przeklęte przez Jezusa, gdyż ich mieszkańcy mimo dokonanych tam przez niego cudów nie przyjęli jego nauczania (Mt 11, 21; Łk 10, 13). [przypis edytorski]
korpiel — brukiew; roślina pastewna, w której jadalny jest słodki, bulwiasty korzeń. [przypis edytorski]
Korporacja lokajów — aluzja do ministra i kardynała Dubois, który zaczął karierę jako lokaj księdza Le Tellier. [przypis tłumacza]
korporacyj (daw.) — dziś popr. forma D.lm: korporacji. [przypis edytorski]
korporał — kwadratowa tkanina podkładana pod kielich i patenę z hostią w liturgii Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]
korporał (z łac.) — biały, lniany obrusik, na którym kładzie się hostię w czasie mszy. [przypis redakcyjny]
korporant — członek korporacji, zwykle korporacji akademickiej. [przypis edytorski]
korpulencja (daw.) — otyłość. [przypis edytorski]
korpulencja — otyłość. [przypis edytorski]
Korpus Bezpieczeństwa (KB) — konspiracyjna organizacja wojskowa, w 1944 r. podporządkowała się Polskiemu Komitetowi Wyzwolenia Narodowego, włączona we wrześniu 1944 r. do Połączonych Sił Zbrojnych, porozumienia AL, PAL i KB. [przypis edytorski]
korpus — część główną. [przypis redakcyjny]
Korpus — Körper. [przypis edytorski]
korpus Menfi — czyli korpus memficki. Grecka nazwa miasta „Memfis” pochodzi od egipskiego Menfe. [przypis edytorski]
korpusu — głównej części wojska. [przypis redakcyjny]
korrosivischen — zersetzenden. [przypis edytorski]
korrozywa — [tu:] łańcuchem. [przypis redakcyjny]
korrozywy (starop.) — wygryzające lekarstwa. [przypis redakcyjny]
korrozywy — wygryzające lekarstwa. [przypis redakcyjny]
korrumpujący — szkodliwy, niszczący. [przypis redakcyjny]
Korsak, Tadeusz (1741–1794) — dowodził pospolitym ruszeniem w okolicach Wilna podczas powstania kościuszkowskiego; zginął podczas Rzezi Pragi 4 listopada 1794 r. broniąc Warszawy przed wojskami Suworowa. [przypis edytorski]
„Korsarz” — („Corsaren”, duń.), tygodnik satyryczny i magazyn polityczny publikowany w Kopenhadze w latach 1840–1846. [przypis edytorski]
Korsarz i Giaur — tytułowi bohaterowie dzieł Byrona. [przypis edytorski]
korsarz — kapitan prywatnego okrętu, który na podstawie pisemnego upoważnienia władcy lub miasta zwalcza statki nieprzyjacielskie, a jego wynagrodzenie stanowią zdobyte na przeciwniku łupy; w przeciwieństwie do pirata korsarz prowadził legalną działalność, usankcjonowaną prawnie. [przypis edytorski]
Korsarz, Lara — powieści poetyckie Byrona z 1814. [przypis edytorski]
„Korsarz” — „Le Corsaire”, francuska gazeta liberalna, poświęcona literaturze i sztuce, wydawana w l. 1823–1858. [przypis edytorski]
Korsarz — ogromnie popularna powieść George'a Gordona Byrona. Opowiada o losach Konrada: przestępcy, indywidualisty i buntownika, który napada na króla Turcji i ratuje królową haremu. [przypis edytorski]
korsarz otruty/ Przed śmierci chwilą tonął w sen głęboki… — Otruci napojem opium, usypiają; lecz przed śmiercią budzą się. [przypis autorski]
Korsarz — tu: tytułowy bohater powieści poetyckiej Byrona z 1814. [przypis edytorski]
Korsarz — utwór ten składa się z kilku części, z których dwie zostały już opublikowana w bibliotece — fragmenty rozpoczynające się od słów Tak jestem smętny (…) oraz Rycz burzo!. [przypis edytorski]
korso a. corso — aleja spacerowa; szeroka, reprezentacyjna ulica, będąca miejscem spacerów i konnych przejażdżek, spotkań towarzyskich, autoprezentacji itp. [przypis edytorski]
korso a. Via del Corso — historyczna ulica rzymska, łącząca piazza Venezia i piazza del Popolo. [przypis edytorski]
Korsuń (dziś ukr.: Korsuń-Szewczenkiwskij) — miasto na środkowej Ukrainie nad rzeką Roś, w średniowieczu zamek władców kijowskich, w XVII w. rezydencja Wiśniowieckich; w bitwie pod Korsuniem (1648) Kozacy Chmielnickiego wraz z Tatarami zwyciężyli wojska polskie. [przypis edytorski]
Korsuń (dziś ukr.: Korsuń-Szewczenkiwskij) — miasto na środkowej Ukrainie nad rzeką Roś, w średniowieczu zamek władców kijowskich, w XVII w. rezydencja Wiśniowieckich, w bitwie pod Korsuniem (1648) Kozacy Chmielnickiego wraz z Tatarami zwyciężyli wojska polskie. [przypis edytorski]
Korsuń (dziś ukr.: Korsuń-Szewczenkiwskij) — miasto w środkowej części Ukrainy, nad rzeką Roś, dawna rezydencja magnacka. [przypis edytorski]
Korsuń — miasto na Ukrainie, w obwodzie czerkaskim (obecnie Korsuń Szewczenkowski), gdzie w 1944 roku Rosjanie pokonali Niemców. [przypis edytorski]
korsuńskie — klęska pod Korsuniem 26 maja 1648. [przypis redakcyjny]
Korsuń (ukr. Корсунь-Шевченківський) — miasto w środkowej części Ukrainy, nad rzeką Roś, dawna rezydencja magnacka. [przypis edytorski]
Korsykanin — Napoleon Bonaparte pochodził z Korsyki. [przypis edytorski]
Korsyka — Pamiętniki pana Réalier-Dumas. Korsyka, która ze swymi stu osiemdziesięcioma tysiącami dusz nie tworzy ani połowy jakiegoś francuskiego departamentu, wydała w ostatnich czasach Salicettiego, Pozzo-di-Borgo, generała Sebastianiego, Cervoniego, Abatucciego, Lucjana i Napoleona Bonapartów, Arenę. Departament północny, liczący dziewięćset tysięcy mieszkańców, daleki jest od podobnej listy. Bo też na Korsyce każdy, wychodząc z domu, może oberwać kulkę; a Korsykanin miast iście chrześcijańskiej rezygnacji stara się bronić, a zwłaszcza mścić. Oto jak tworzą się dusze na miarę Napoleona. Daleko stąd do pałacu napchanego dworakami i szambelanami i do Fenelona zniewolonego wywodzić swoją cześć dla Jego Królewskiej Wysokości wobec tej „Wysokości” liczącej dwanaście lat. Patrz dzieła tego wielkiego pisarza. [przypis autorski]
Korsyka — wyspa na Morzu Śródziemnym, od 1768 w granicach Francji. [przypis edytorski]
korszun — tak lud nazywa w niektórych stronach kraju pewien gatunek jastrzębi. [przypis autorski]
kort — ciężka tkanina wełniana. [przypis edytorski]
kortej — „przyjaciel domu”, oficjalny kochanek. [przypis edytorski]
kortezana — kurtyzana. [przypis edytorski]
Kortez, właśc. Hernán Cortés (1485–1547) — hiszpański konkwistador, zdobywca Meksyku; w 1619 po przybyciu z wojskiem do stolicy azteckiego państwa, położonej na wyspie pośrodku jeziora, uwięził jego władcę, Montezumę II; zmuszony przez azteckich powstańców do ucieczki z miasta, powrócił i z pomocą indiańskich sojuszników po ciężkich walkach w 1621 zajął stolicę. [przypis edytorski]
Kortezy — Ferdynand Kortez, zdobywca Meksyku. [przypis redakcyjny]
Kortezy — zgromadzenie przedstawicieli stanów. [przypis edytorski]
kortezy — zgromadzenie przedstawicieli stanów w państwach Półwyspu Iberyjskiego; od XIX w.: nazwa parlamentu w Hiszpanii. [przypis edytorski]
kortez (z hiszp. cortes: dwory) — tu zapewne: członek Kortezów, stanowego zgromadzenia przedstawicielskiego w dawnych państwach Półwyspu Iberyjskiego, grupującego przedstawicieli rycerstwa i duchowieństwa oraz delegatów miast. [przypis edytorski]
kort — mocna tkanina wełniana o skośnym splocie, używana gł. na ubrania męskie. [przypis edytorski]
Kortner, Fritz (1892–1970) — austriacki aktor teatralny i filmowy, występujący przez wiele lat w Berlinie. W 1933 zmuszony do emigracji, osiadł w Ameryce; do Niemiec powrócił w 1949 r. [przypis edytorski]
kortowe odzienie — kort: tkanina wełniana, rodzaj sukna. [przypis redakcyjny]
kort — rodzaj mocnej wełnianej tkaniny. [przypis edytorski]
kort — rodzaj tkaniny. [przypis edytorski]
kort — rodzaj tkaniny wełnianej. [przypis edytorski]
kort — rodzaj wełnianej tkaniny. [przypis edytorski]
kort — tkanina wełniana o skośnym splocie używana głównie na ubrania męskie. [przypis edytorski]
kort — tu: tkanina wełniana. [przypis edytorski]
korty garda — włoskie corpo (nie corle!) di guardia, odwach, strażnica. [przypis redakcyjny]
kortygarda — z fr. corps de garde, odwach, budynek straży. [przypis redakcyjny]
kortyna — dziś popr.: kurtyna. [przypis edytorski]
korugacja — sfałdowanie. [przypis tłumacza]
Korunia, właśc. A Coruña (hiszp. La Coruña) — miasto w płn.-zach. Hiszpanii, w regionie autonomicznym Galicja, nad Oceanem Atlantyckim. [przypis edytorski]
korupcja — przekupstwo. [przypis redakcyjny]
korupcja — tu: łapówka. [przypis redakcyjny]
korupcja — zepsucie tutaj: przekupstwo, łapówka. [przypis redakcyjny]
Korus — wiatr północno-zachodni. [przypis redakcyjny]
korweta — niewielki okręt; do XIX w. żaglowy, używany głównie do służby zwiadowczej i zadań pomocniczych, także w ekspedycjach naukowych; później korwety były wyposażane w silniki parowe, ale zachowały pomocnicze ożaglowanie; w latach 60. XIX pojawiły się korwety pancerne, rodzaj wczesnych pancerników, mniejszych od fregat pancernych. [przypis edytorski]
korweta — niewielki okręt żaglowy. [przypis edytorski]
Korwin Matyasz — Maciej Korwin, król węgierski, zm. 1490. Posądzony o zabójstwo króla Władysława, siedział długo w więzieniu, aż go powołano na tron węgierski. [przypis redakcyjny]
korybanci — kapłani Kybele, frygijskiej bogini płodności, którzy w czasie jej świąt wykonywali rytualne tańce przy muzyce bębnów i fletów. [przypis edytorski]
Korybanci — kapłani, tańczący orgiastyczne tańce na cześć bogini Kybele. [przypis edytorski]
korybanci (mit.) — demoniczne bóstwa oraz uczestnicy kultu bogini Kybele. [przypis edytorski]
korybant — kapłan Kybele, frygijskiej bogini płodności, także jej kreteńskiej odpowiedniczki Rei; w czasie jej świąt korybanci wykonywali rytualne tańce przy hałaśliwej muzyce bębnów i fletów. [przypis edytorski]
korybant — kapłan Kybele, frygijskiej bogini płodności; w czasie jej świąt korybanci uczestniczyli w tańcach i pochodach przy hałaśliwej muzyce. [przypis edytorski]
korybantka — żeńska forma od: korybant: w mit. gr. jedno z bóstw demonicznych (potomków Kronosa i Rei) a. jeden z uczestników obrzędów kultu frygijskiej bogini Kybele, późn. pot. synonim hulaki. [przypis edytorski]
korybant — w starożytności kapłan Kybele, frygijskiej bogini płodności. [przypis edytorski]
korybanty — [dziś popr.: korybanci], kapłani frygijskiej Kybeli, którzy podczas pochodów na jej cześć biegali jak szaleni w pełnej zbroi, robiąc okrutny harmider. [przypis tłumacza]
Korybut — herb Wiśniowieckich. [przypis edytorski]
Korybut — Korybut Dymitr (zm. 1404), książę nowogrodzko-siewierski. [przypis edytorski]
Korycki, Krzysztof (zm. 1676) — podkomorzy chełmiński „żołnierz w wielu ekspedycyjach doświadczony, i lubo po stronie szwedzkiej podczas wojny przy Szwedzie zostający, nic jednak Rzeczypospolitej nie szkodzący, ale i w wielu materyjach Rzeczypospolitej pomagający, a potem w różnych ekspedycyjach ten swój error, jeśli był jaki, odwagami nadgradzający” (Jemiołowski). [przypis redakcyjny]
Korydon — postać występująca w Bukolikach Wergiliusza, idylliczny pasterz. [przypis edytorski]
korydorszczyk (z ros.) — korytarzowy. [przypis edytorski]
koryfa (gr.) — r.ż. od koryfeusz, przewodnik chóru. [przypis edytorski]
KORYFAJOS — dalej występujący pod polskim określeniem Przodownik Chóru. [przypis edytorski]
koryfant a. koryfeusz — przewodnik chóru w tragedii greckiej; tu: wodzirej. [przypis edytorski]
koryfej (daw.) — koryfeusz, przewodnik chóru w teatrze starogreckim; przen.: lider, przodownik nowych działań w jakimś środowisku, zwłaszcza artystycznym lub naukowym. [przypis edytorski]
koryfeuszka — tancerka, która jeszcze nie jest solistką, ale już nie występuje wyłącznie w jednej dużej grupie, wykonuje także tańce w małych grupkach (np. przyjaciele głównych bohaterów) lub niewielkie partie solowe. [przypis edytorski]
koryfeusz — przewodnik chóru w teatrze starogreckim; przen.: lider, przodownik nowych działań w jakimś środowisku, zwłaszcza artystycznym lub naukowym. [przypis edytorski]
koryfeusz — przewodnik chóru w teatrze starogreckim; tu: osoba wybitna, wyróżniająca się. [przypis edytorski]
koryfeusz — przewodnik chóru w teatrze starogreckim; tu: przywódca. [przypis edytorski]
Koryk — korykijska grota leżała u południowego stoku Parnasu. [przypis redakcyjny]
Korylas — satrapa Paflagonii [z miejscowej dynastii]. [przypis tłumacza]
Korynna — bohaterka powieści p. de Staël. [przypis redakcyjny]
Korynna — głośny romans pani de Staël. [przypis tłumacza]
„Korynna” i „Delphina” pani Stael — popularne francuskie romanse autorstwa pani de Staël: Korynna czyli Włochy (1807) oraz Delfina (1802). [przypis edytorski]
Korynna — popularny francuski romans autorstwa pani de Staël: Korynna czyli Włochy (1807). [przypis edytorski]
