Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18549 przypisów.
Pole Marsowe — równina poświęcona bogowi wojny Marsowi, poza tzw. murami serwiańskimi, otaczającymi dawniej Rzym; odbywały się na niej zaciągi wojskowe i zebrania wyborcze komicjów centurialnych. [przypis edytorski]
Pole Marsowe — równina w zakolu Tybru, poza tzw. murami serwiańskimi, otaczającymi dawniej Rzym, poświęcona bogowi wojny Marsowi; w okresie republiki miejsce zaciągów wojskowych i zebrań wyborczych, komicjów centurialnych; w okresie cesarstwa zabudowane obiektami reprezentacyjnymi i włączone w obręb murów miejskich. [przypis edytorski]
Pole marsowe — tereny o tej nazwie, niegdyś używane do ćwiczeń wojskowych, znajdują się m. in. w Rzymie i w Paryżu. Nazwa pochodzi od Marsa, rzymskiego boga wojny. [przypis edytorski]
Polen an der Arbeit — Polska w pracy, wyd. 1932. [przypis edytorski]
Polen kommt (niem.) — Polacy przyszli. [przypis edytorski]
polenta con u'celli — sycąca włoska potrawa ludowa, sporządzana pierwotnie z mąki kasztanowej, obecnie na ogół z mąki kukurydzianej lub kaszki kukurydzianej, niekiedy z dodatkiem sera i różnych sosów oraz warzyw, tu: z ptakami. [przypis edytorski]
polenta — potrawa włoska z mąki kukurydzianej. [przypis edytorski]
polenta — włoska potrawa narodowa przyrządzana z mąki kukurydzianej. [przypis tłumacza]
polepą — klepisko, podłoga ubita z gliny zmieszanej z sieczką. [przypis edytorski]
polepa (daw.) — gliniana podłoga. [przypis edytorski]
polepa — podłoga z siatki i gliny. [przypis edytorski]
polepa — warstwa gliny lub gliny z sieczką kładziona jako uszczelnienie. [przypis edytorski]
pole — podle, obok. [przypis redakcyjny]
pole — pole do walki. [przypis redakcyjny]
polerowańszego — gładszego, oświeceńszego. [przypis redakcyjny]
polerowany (daw.) — wykwintny. [przypis edytorski]
polerowany — tu: obyczajny, wyrafinowany. [przypis edytorski]
polerowność — ogłada. [przypis edytorski]
polerowny — cechujący się ogładą towarzyską i wykształceniem. [przypis edytorski]
polerowny (daw.) — cywilizowany, pełen ogłady. [przypis edytorski]
polerowny (daw.) — cywilizowany. [przypis edytorski]
polerowny (daw.) — kulturalny, wyrafinowany. [przypis edytorski]
polerowny (daw.) — wykwintny. [przypis edytorski]
polerowny — wykwintny, dobrze wychowany, cechujący się ogładą towarzyską. [przypis edytorski]
pole rozmierzone — pole wyścigowe. [przypis redakcyjny]
Pol (…) error — Horatius, Epistulae, II, 2, 138. [przypis tłumacza]
polerunkiem — ćwiczeniem. [przypis redakcyjny]
Polesie — kraina geogr. i hist. leżąca głównie w granicach obecnej Białorusi i Ukrainy, częściowo na terenie Polski i Rosji. [przypis edytorski]
poleski — Polesie to kraina geograficzna i historyczna, obecnie znajdująca się w granicach Białorusi i Ukrainy. [przypis edytorski]
pole strasznej walki morderczej — mowa o napadzie na Mazury, którego dokonali Tatarzy w służbie polskiego hetmana Gosiewskiego; m.in. spalili Ełk (1656). [przypis edytorski]
poletę (gw.) — polecę. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
poletki — dziś popr.: poletka. [przypis edytorski]
poletko — małe pole. [przypis edytorski]
Pole to oddam tobie — «Nie kupisz jej za pieniądze» i «jest tak, jakbym ci już ją podarował», zob. Raszi do 23:11. [przypis edytorski]
pole — tu: pole bitwy. [przypis edytorski]
pole — tu: polowanie. [przypis redakcyjny]
polewaczka (pot.) — konewka. [przypis edytorski]
pole — walka w otwartym polu. [przypis redakcyjny]
polewanie Dodoli — Dodola a. Perperuna, żeńskie bóstwo nieba i pogody, czczone przede wszystkim przez Słowian płd.; polewanie Dodoli to obrzęd sprowadzania deszczu praktykowany na Bałkanach: jako symboliczną ofiarę bogini polewano wodą wybraną dziewczynę. [przypis edytorski]
polewany (starop.) — tu: szkliwiony (o glinianym garnku). [przypis edytorski]
polewka (daw.) — zupa, potrawa. [przypis edytorski]
polewka (starop.) — dziś: zupa. Tu chodzi zapewne o polewkę winną, spożywaną zazwyczaj przy śniadaniu. [przypis redakcyjny]
pole wydarte — w domyśle: zaroślom leśnym. [przypis edytorski]
Poleżajew, Aleksandr Iwanowicz (1805–1838) — poeta rosyjski, romantyk; za napisanie autobiograficznego poematu satyrycznego Saszka (1825, wyd. 1861 w Londynie), w którym opisywał swoje życie studenckie, przymusowo wcielony do wojska. [przypis edytorski]
Polfernów [rodzony] (starop. forma) — D.lp: Polfernowy, Polferna [brat]. [przypis edytorski]
polgnąć — tu: przysunąć się. [przypis edytorski]
poliakai — lenkai. [przypis edytorski]
Poliandria — wspólne grobowce albo cmentarze. [przypis redakcyjny]
poliandria (z gr.) — wielomęstwo, małżeństwo jednej kobiety z więcej niż jednym mężczyzną jednocześnie. [przypis edytorski]
Polibiusz (ok. 200–ok. 118 p.n.e.) — historyk grecki, autor m.in. liczących 40 ksiąg Dziejów, opisujących historię powszechną w latach 264–146, wysoko ceniony za dbałość o prawdę i obiektywizm. [przypis edytorski]
Polibiusz z Megalopolis, gr. Polybios (ok. 200–ok. 118 p.n.e.) — najwybitniejszy historyk grecki epoki hellenistycznej, autor m.in. Dziejów w 40 księgach, obejmujących lata 264–146 p.n.e. i ukazujących wzrost potęgi Rzymu do rangi mocarstwa. [przypis edytorski]
polica (daw., gw.) — półka. [przypis edytorski]
polica (daw.) — półka (etymologia: pień drzewa rozłupany na pół). [przypis edytorski]
polica (daw.) — półka. [przypis edytorski]
polica (daw.) — polisa (lm: polisy), dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczeniowej. [przypis edytorski]
polica (gw.) — półka; tu pewnie parapet. [przypis edytorski]
polica — odkładnica; część pługa odkładająca skiby podcięte przez lemiesz. [przypis edytorski]
polica — półka. [przypis redakcyjny]
polica — zgrubienie od „półka”. [przypis edytorski]
policeman (ang.) — policjant. [przypis edytorski]
policemeni (ang. policemen) — policjanci. [przypis edytorski]
police — półki. [przypis edytorski]
police — półki. [przypis redakcyjny]
polichromia (z gr.) — tu: wielobarwność. [przypis edytorski]
Policiano, Antonio (1454–1494) — właśc. Angelo Ambrogini; włoski pisarz, wybitny humanista renesansowy, kanclerz Florencji, profesor; od czasów młodzieńczych przetłumaczył cztery księgi Iliady na łaciński heksametr, za co w 1470 roku otrzymał tytuł homericus adulescens, czyli homeryckiego młodzieńca. [przypis edytorski]
policijantas (lenk.) — policininkas. [przypis edytorski]
Policja ją poszukuje — dziś popr.: Policja jej poszukuje. [przypis edytorski]
policmajster (niem.) — policjant. [przypis redakcyjny]
policmajster (ros. полицмейстер, z niem. Polizeimeister) — naczelnik policji w stolicy guberni lub innym większym mieście Rosji carskiej. [przypis edytorski]
policmajster (z niem.) — naczelnik policji. [przypis edytorski]
policya (daw.; śrdw. łac. policia, z gr. politeia) — państwo, ustrój państwowy. [przypis edytorski]
policyjne draby w swoją go straż biorą — rząd austriacki, w ogóle podejrzliwy względem polskich magnatów jako naturalnych przywódców narodowych, wzmógł czujność w końcu r. 1789, podejrzewając ich o zamierzenia powstańcze. [przypis redakcyjny]
policzek w Compiegne — w porze gdy Pascal pisał XIII Prowincjałkę, opowiadano głośny fakt, iż oficer kuchni królewskiej w Compiegne, nazwiskiem Guille, udawszy się w służbowym charakterze do kolegium jezuitów, wszedł w zwadę z o. Borin, przy czym ten ostatni dał mu policzek. [przypis tłumacza]
policzon — dziś: policzony. Jest to bardzo charakterystyczna dla Krasińskiego skrócona forma (np. zbawion zamiast: zbawiony itp.). [przypis edytorski]
policzył głowę — hebr. נשא ראש (nasa rosz): ‘podnieść głowę’, może być rozumiane dosłownie lub jako ‘policzyć [osoby]’. «[Faraon] policzył ich pośród reszty swoich sług, jako że wyliczał tych, którzy będą mu posługiwać na uczcie i przypomniał sobie także o tych dwóch», zob. Raszi do 40:20. [przypis edytorski]
Polidamos — syn Panthoosa. [przypis edytorski]
Polidamos — trojański doradca i wojownik. [przypis edytorski]
Polidamos — trojański wojownik i doradca. [przypis edytorski]
Polidamos — wojownik i doradca trojański. [przypis edytorski]
Polideuk — brat Kastora i Heleny, w wersji zlatynizowanej jego imię brzmi Polluks. [przypis edytorski]
Polidor — najmłodszy syn Priama i Hekuby. [przypis edytorski]
Poliekt w operze, własc. Polieuktos — męczennik chrześcijański z III w., bohater opery Donizettiego pod tym tytułem, opartej na temacie tragedii Corneille’a. [przypis tłumacza]
Polifem (mit. gr.) — cyklop, jednooki potwór żywiący się ludzkim mięsem. [przypis edytorski]
Polifem (mit. gr.) — jeden z Cyklopów, krwiożerczych jednookich olbrzymów, upity i oszukany przez Odyseusza, którego chciał zabić. [przypis edytorski]
Polifem (mit. gr.) — jeden z Cyklopów, krwiożerczych jednookich olbrzymów; uwięził w swojej jaskini Odyseusza i jego towarzyszy, zamykając wejście wielkim głazem, po czym kolejno ich pożerał; upity i oślepiony przez Odyseusza. [przypis edytorski]
Polifem (mit. gr.) — syn Posejdona, jeden z Cyklopów, oślepiony przez Odyseusza, którego więził w swojej jaskini na Sycylii. [przypis edytorski]
polifonia (muz., z gr.: wielogłosowość) — wielogłosowy układ muzyczny, w którym co najmniej dwa głosy prowadzone są równocześnie i niezależnie od siebie. [przypis edytorski]
polifonia — tu: wielość stylów. [przypis edytorski]
poligamia (z gr.) — związek małżeński z wieloma osobami w tym samym czasie; tu w potocznym znaczeniu, zawężona do: związek mężczyzny z dwiema lub więcej kobietami (poligynia). [przypis edytorski]
poligamia — związek małżeński z wieloma osobami, tu: wielożeństwo, małżeństwo mężczyzny z dwiema lub więcej kobietami. [przypis edytorski]
Poligamja — wielożeństwo. [przypis redakcyjny]
Polignac, Edmond de (1834–1901) — francuski książę, kompozytor; znajomy Prousta. [przypis edytorski]
Polignot (gr. Polygnotos) z Tazos (V w. p.n.e.) — pierwszy klasyk malarstwa greckiego; wprowadził tetrachromię, tj. technikę czterech barw (czarnej, białej, czerwonej, żółtej); malował wielkie kompozycje o tematyce mitologicznej, niekiedy historycznej; zdobił budynki publiczne w Atenach ok. 470 p.n.e. [przypis edytorski]
Polignot, Pauzon, Dionizjos — Polignot, Tazyjczyk, syn malarza Aglaofonta, żył współcześnie z rzeźbiarzem Fidiaszem i również wysoko był ceniony. Arystoteles zaleca młodzieży jego obrazy, które podniośle na jej charakter wpływać mogą, a ostrzega przed wpatrywaniem się w obrazy Pauzona (Polityka VIII 5). Pauzon, młodszy cokolwiek, nie tworzył karykatur w ścisłym znaczeniu; komiczno-satyryczne obrazy jego przedstawiały postacie szpetne i niskie. Arystofanes wyśmiewał go w komediach swoich dla ubóstwa i kłopotów pieniężnych. Dionizjos z Kolofonu, nie objawiał tej wzniosłości i szlachetności co Polignot, nazywano go też antropografem. [przypis tłumacza]
Polignotus — sławny malarz grecki, z Tasos rodem, żyjący w V w. przed Chr. w Atenach. [przypis redakcyjny]
polihistor — człowiek wszechstronnie wykształcony. [przypis edytorski]
polihistor — uczony, człowiek posiadający wiedzę z wielu dziedzin. [przypis edytorski]
Polihymnia (mit. gr.) — muza poezji lirycznej i muzyki. [przypis edytorski]
Polihymnia (mit. gr.) — muza poezji lirycznej i muzyki. [przypis edytorski]
Polikarp ze Smyrny (69–155) – biskup, męczennik i święty. [przypis edytorski]
