Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8976 przypisów.
mieć nogę w strzemieniu (przysł.) — być gotowym do drogi lub działania. [przypis edytorski]
mieć o kim staranie (daw.) — dbać o kogoś. [przypis edytorski]
mieć o kogo staranie (starop.) — dbać o kogo; opiekować się kim. [przypis edytorski]
mieć pergaminy — tu: mieć dowody potwierdzające szlachectwo. [przypis edytorski]
mieć pieczę koło kogoś a. mieć pieczę nad kimś — opiekować się kimś; mieć pieczą: daw. forma B.lp r.ż., dziś: pieczę. [przypis edytorski]
mieć pietra — bać się. [przypis edytorski]
mieć pietra (daw.) — bać się. [przypis edytorski]
mieć plac od kogo (starop.) — dostać od kogo miejsce (przestrzeń, okazję); niech ma od ciebie plac męstwu swoiemu: daj mu przestrzeń (sposobność) dla ukazania jego męstwa. [przypis edytorski]
mieć plac (starop.) — tu: mieć okazję. [przypis edytorski]
mieć pod pieczą (starop. konstrukcja) — opiekować się, doglądać; tu: wieść, dowodzić, zarządzać. [przypis edytorski]
mieć pod ręką dość piasku do zasypywania ksiąg — dawniej, by przyspieszyć wysychanie atramentu, posypywano tekst drobnym piaskiem. [przypis edytorski]
mieć po woli (starop.) — mieć w swojej mocy. [przypis redakcyjny]
mieć przed kim (starop.) — przewyższać kogo. [przypis redakcyjny]
mieć serce (starop.) — mieć odwagę. [przypis edytorski]
mieć się (daw.) — zachowywać się; przyjmować postawę. [przypis edytorski]
mieć się do czego (daw.) — zamierzać co. [przypis edytorski]
mieć się do obrony (starop.) — szykować się do obrony. [przypis edytorski]
mieć się do sprawy (starop.) — tu: przygotowywać się do walki. [przypis edytorski]
mieć się do szturmu (starop.) — szykować się do szturmu. [przypis edytorski]
mieć się ku czemu — kierować się ku czemuś. [przypis edytorski]
mieć się trzeba do czego (starop.) — trzeba się skierować ku czemuś, sięgnąć po coś itp. [przypis edytorski]
mieć się z pyszna — tu: mieć się dobrze. [przypis edytorski]
mieć się z pyszna — tu w pierwotnym, nieironicznym znaczeniu „mieć się dobrze”. [przypis edytorski]
mieć się z pyszna — tu: znaleźć się z własnej winy w kłopotliwej sytuacji. [przypis edytorski]
mieć skromności ściśle tyle, ile trzeba — ton panujący w towarzystwie genewskim, zwłaszcza w wyższych sferach; użyteczność dworu w tym, aby leczyć śmiesznością skłonność do pruderii; odpowiedź pani de Rochefort Duclosowi na jego opowiastki: „Doprawdy, bierze nas pan za nazbyt uczciwe kobiety” [Chamfort]. Nie ma nic nudniejszego w świecie jak nieszczera wstydliwość. [przypis autorski]
mieć staranie o kimś, czymś (daw.) — doglądać, opiekować się kimś a. czymś. [przypis edytorski]
mieć staranie o kimś — dziś: mieć staranie (troszczyć się) o kogoś. [przypis edytorski]
mieć staranie o kim (starop.) — dbać o kogo; opiekować się kim. [przypis edytorski]
mieć staranie o kim (starop.) — opiekować się kim. [przypis edytorski]
mieć w czubku a. mieć w czubie (daw.) — być pijanym. [przypis edytorski]
mieć w głowie — być pod wpływem alkoholu. [przypis edytorski]
mieć w poniewierze — dziś popr.: poniewierać. [przypis edytorski]
mieć w zachowaniu kogoś (daw.) — szanować kogoś. [przypis edytorski]
mieć wzgląd na koła — tj. roztropnie postępować. [przypis redakcyjny]
mieć ząb do kogoś — być zawziętym na kogoś; żywić do kogoś urazę. [przypis edytorski]
mieć zabawę (starop.) — zabawić (gdzieś), przebywać. [przypis edytorski]
mieć zachowanie u ludu — cieszyć się szacunkiem ludu. [przypis edytorski]
mieć za (daw.) — uważać za. [przypis redakcyjny]
mieć zakon lichy (starop.) — nie trzymać się zasad, reguły zakonnej. [przypis edytorski]
mieć za to (daw.) — uważać, miarkować. [przypis redakcyjny]
mieć z potrzebę wód (starop. konstrukcja) — mieć wód tyle, ile trzeba. [przypis redakcyjny]
miecąc — daw. forma; dziś: miotając; rzucając, ciskając. [przypis edytorski]
miecąc (daw. forma) — dziś: miotając; rzucając. [przypis edytorski]
miecąc (daw. forma) — miotając; rzucając, ciskając. [przypis edytorski]
miecąc (daw. forma) — miotając, rzucając; tu: siejąc (lęk). [przypis edytorski]
miecąc — dziś: miotając. [przypis edytorski]
miecąc — dziś popr. forma: miotając. [przypis edytorski]
miecąc — dziś popr. forma: miotając; rzucając. [przypis edytorski]
miecące (starop. forma) — miotające. [przypis edytorski]
miecąc — miotając; rzucając. [przypis edytorski]
miecąc na ostrowy — miotając na wyspy. [przypis redakcyjny]
miecąc (starop. forma) — dziś imiesłów przysł.: miotając; rzucając, ciskając. [przypis edytorski]
miecąc (starop. forma) — miotając, rzucając; miecąc okiem: rozglądając się. [przypis edytorski]
miecą (daw.) — dziś popr. forma: miotają; miotać: rzucać, szczególnie na znaczną odległość. [przypis edytorski]
miecą — daw. forma; dziś: miotają; rzucają, ciskają. [przypis edytorski]
miecą — dziś: miotają. [przypis edytorski]
miecą — dziś popr. forma 3 os.lm: miotają. [przypis edytorski]
miecą — dziś popr. forma: miotają. [przypis edytorski]
miecą — dziś popr. forma: miotają; rzucają. [przypis edytorski]
miecą — dziś popr.: miotają. [przypis edytorski]
miecą (starop. forma) — dziś 3.os. lm: miotają; [tj. rzucają]. [przypis edytorski]
miecą (starop. forma) — miotają; rzucają. [przypis edytorski]
mieccie — miotajcie, rzucajcie. [przypis edytorski]
miececie (starop. forma) — 2.os.lm: miotacie; rzucacie, tu: porzucacie, odrzucacie. [przypis edytorski]
miece — dziś popr. forma: miota. [przypis edytorski]
miece — miota. [przypis edytorski]
miece się (starop. forma) — miota się, rzuca się. [przypis edytorski]
miece się (starop.) — miota się; rzuca się, ciska się. [przypis edytorski]
miece sie (forma starop.) — miota się, rzuca się. [przypis redakcyjny]
miece (starop. forma) — 3.os. lp: miota, ciska, rzuca. [przypis edytorski]
miece (starop. forma) — dziś 3 os.lp: miota; rzuca. [przypis edytorski]
miece (starop. forma) — miota; ciska. [przypis edytorski]
miece (starop. forma) — miota; ciska, rzuca. [przypis edytorski]
miecesz — miotasz, potrząsasz. [przypis edytorski]
miece — tu: wzburza (kopytami podczas biegu). [przypis edytorski]
miec (gw.) —miecz. Następuję tu mazurzenie, czyli cz jest wymawiane jak c. [przypis edytorski]
miech — mieszek, sakiewka na pieniądze. [przypis edytorski]
Miechów — miasto powiatowe w woj. małopolskim. [przypis edytorski]
Miechocin — wioska pod dzikowem. [przypis redakcyjny]
Miechowita, Maciej właśc. Maciej Karpiga (1457–1523) — także: Maciej z Miechowa, Matthias de Miechow; nadworny lekarz Zygmunta I Starego, autor dzieł z zakresu medycyny i astrologii, geograf i historyk (w 1519 r. wydał Chronica Polonorum, tj. pierwsze drukowane dzieje Polski od czasów najwcześniejszych do 1506 r.), profesor Akademii Krakowskiej; tu nazwisko jego stanowi synonim alchemika i astrologa, ponieważ powszechnie z tych rodzajów swojej działalności był najbardziej znany. [przypis edytorski]
miech — przyrząd do tłoczenia powietrza, stanowiący m.in. element organów. [przypis edytorski]
miech — przyrząd tłoczący powietrze; wór. [przypis edytorski]
miech (starop.) — tu: sakwa, sakiewka; worek na pieniądze i kosztowności. [przypis edytorski]
miech — używany w kuźni przyrząd pompujący powietrze do ognia, co pozwala osiągnąć jego wyższą temperaturę. [przypis edytorski]
miecie — dziś: miota; rzuca. [przypis edytorski]
miecie — dziś raczej: miota; rzuca. [przypis edytorski]
Miecielski, Erazm (1769–1800) — kapitan w 10 regimencie pieszym, kawaler Orderu Virtuti Militari; razem z Józefem Zeydlitzem organizował konspirację w swoim regimencie; uczestnik powstania kościuszkowskiego, awansowany na pułkownika. [przypis edytorski]
miecie — miota; rzuca. [przypis edytorski]
Miecio a. Mietek — pseudonim dowódcy plutonu, podchorążego Antoniego Sakowskiego (1922–1944). [przypis edytorski]
mieciones (z litew.) — napój z wywaru krup z miodem. [przypis autorski]
mieciones (z litew.) — napój z wywaru krup z miodem. [przypis edytorski]
Miecław — chodzi o Mieszka I. [przypis redakcyjny]
Miecław — Mieszko I. [przypis edytorski]
miecza daj — dziś popr.: miecz daj. [przypis edytorski]
miecza — ξίφους, gladio, Schwert (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
miecza z pochwy dobył, a w złotą bramę nim uderzając — Złota Brama w Kijowie została wzniesiona w 1037 r.; kronikarz popełnia tu więc anachronizm. [przypis edytorski]
miecz Damoklesa — przen.: stale grożące niebezpieczeństwo. Damokles, dworzanin Dionizjosa, tyrana Syrakuz z IV w. p.n.e., gdy zazdrościł władcy szczęśliwego losu, został posadzony pod mieczem zawieszonym na końskim włosie, by mógł wczuć się w sytuację władcy w każdej chwili narażonego na nieszczęście. [przypis edytorski]
miecz Damoklesa — tu: stale grożące niebezpieczeństwo; nawiązanie do opowieści o Damoklesie, dworzaninie króla Syrakuz Dionizjosa, który pochlebiając swemu władcy, nazwał go najszczęśliwszym z ludzi; w związku z tym król pozwolił mu wystąpić w swojej roli, spać w królewskim łożu i jeść przy królewskim stole, ale podczas uczty powiesił nad Damoklesem ostry miecz zawieszony na końskim włosie; Damokles zrozumiał w ten sposób, że los władcy nie jest godny zazdrości. [przypis edytorski]
miecz damoklesowy — przen.: zagrożenie nieubłaganie wiszące nad człowiekiem. Damokles, dworzanin Dionizjosa, tyrana Syrakuz z IV w. p.n.e., gdy zazdrościł władcy szczęśliwego losu, został posadzony pod mieczem zawieszonym na końskim włosie, by mógł wczuć się w sytuację władcy w każdej chwili narażonego na nieszczęście. [przypis edytorski]
miecz dobyty nad niecnym karkiem już wisi… — aluzja do staroż. anegdoty o mieczu Damoklesa. Dionizjusz, tyran sycylijskiego miasta Syrakuzy, chcąc uzmysłowić zazdrosnemu dworzaninowi Damoklesowi swoje położenie, kazał mu ucztować, zawiesiwszy nad jego głową miecz. [przypis edytorski]
