Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | sportowy | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 174203 przypisów.

Nursia — w górach Sabińskich w Umbrii (dziś: Norcia). [przypis edytorski]

Nursyński kraj — okolica miasta Nursia, dziś Norcia w środkowych Włoszech; znajdują się tam w górze Monte-Vittore groty, w których czarownicy mieli odbywać swe schadzki. [przypis redakcyjny]

nurt — część wody w korycie rzeki płynąca z największą prędkością. [przypis edytorski]

nurtów — ναμάτων (N), ρείθρων (D). [przypis tłumacza]

nurtować (daw.) — nurkować, dawać nurka. [przypis edytorski]

nurtować — dziać się, działać w głębi, w ukryciu, nie ujawniając się na zewnątrz. [przypis edytorski]

nurtować — wydarzać się w głębi, w ukryciu, nie ujawniając się na zewnątrz. [przypis edytorski]

nurty — hebr. נֹזְלִים (nozlim): płynące; coś, co płynie. [przypis edytorski]

nur vom Norden kommt das Heil für das deutsche Schriftum (niem.) — tylko z północy nadchodzi zbawienie literatury niemieckiej. [przypis edytorski]

Nurym — popr.: Narym, wieś w w obwodzie tomskim w Rosji, nad brzegiem rzeki Ob. [przypis edytorski]

nurzyć się — zanurzać się. [przypis edytorski]

nurzyć się — zanurzać się, zagłębiać się. [przypis edytorski]

nurzy — dziś popr. forma 3 os. lp: nurza. [przypis edytorski]

nurzyk zwyczajny, Uria aalge (biol.) — bardzo liczny gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny alk, zamieszkujący wyspy na płn. Atlantyku, Pacyfiku i Oceanie Lodowatym. [przypis edytorski]

nusidyvijęs — nusistebėjęs. [przypis edytorski]

nusidyvijo — nusistebėjo. [przypis edytorski]

nuskriaudėja — ta, kuri skriaudžia. [przypis edytorski]

Nussey, Ellen (1817–1897) — przyjaciółka Charlotte Brontë, z którą pisarka prowadziła ożywioną korespondencję. [przypis edytorski]

nususėlis — kas nusigyvenęs, nuvargęs. [przypis edytorski]

Nu, szto heto? (białorus.) — no, co to? [przypis edytorski]

Nuta: Bartoszu, Bartoszu! — dwa ostatnie wersy każdej zwrotki się powtarza. [przypis edytorski]

Nuta: Danse du ventreDanse du ventre (fr.: taniec brzucha), utwór rozrywkowy, popularny pod koniec XIX w. Autorem melodii jest Sol Bloom (1870–1949), muzyk, później polityk amerykański. W wydaniu źródłowym podano tu melodię w zapisie nutowym. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]

nutare coepit (łac.) — chwiać się poczęła. [przypis redakcyjny]

Nut — egipska bogini nieba, córka boga powietrza Szu i bogini wilgoci Tefnut. Siostra i żona boga ziemi Geba. Uważana również za matkę-opiekunkę zmarłych. Matka Izydy, Nefrydy, Ozyrysa i Seta. Przedstawiana jako kobieta wygięta w łuk ponad ziemią, wspierająca się o nią dłońmi i stopami. [przypis edytorski]

nutrucinti — nunuodyti. [przypis edytorski]

nuworysiów — nuworyszów (tj. nowobogackich). [przypis edytorski]

nuworysz — nowobogacki. [przypis redakcyjny]

nuworysz (z fr. nouveau riche) — nowobogacki, tj. osoba, która zdobyła majątek i przeszła awans społeczny stosunkowo niedawno, w odróżnieniu od arystokratów ze starych rodów. [przypis edytorski]

Nu wot chaziajuszka, ćwietoczok moj ślicznieńkij, anu prikiń, anu prisyp, choć troszku, choć żemku (białorus.) — Ot i gosposia, kwiatuszek mój śliczniutki, ano zdrzemnij się, ano podeśpij, choć troszkę, choć drzemkę. [przypis edytorski]

nux vomica — strychnina. [przypis edytorski]

n’užsilaiko — trump.: neužsilaiko. [przypis edytorski]

nužuvo — čia: pavargo. [przypis edytorski]

nuż a. nuże (starop.) — dalej; tu: co więcej. [przypis edytorski]

nuża — znużenie. [przypis edytorski]

nużby się spóźniła — akurat spóźniłaby się. [przypis edytorski]

nuż (daw.) — szybko i gwałtownie (wykrzyknienie). [przypis edytorski]

nuż (daw.) — wyraz niepewności, podejrzliwości. [przypis edytorski]

nuże — dalej. [przypis edytorski]

nuże (daw.) — dalej (w funkcji wykrzyknienia). [przypis edytorski]

nuże (daw.) — dziś: dalej (zwrot ponaglający). [przypis edytorski]

nuże — okrzyk znaczący tyle co: „dalej!”, „szybko!”. [przypis edytorski]

Nużeśmy chrześcijanie — Chorał: Nużeśmy chrześcijanie. Tekst: Rękopis Bibl. Jagiellońskiej nr 3646, Kantyczka czyli zbiór pieśni na B. Narodz., wiek XVII, Cantio 48. — Rkp. Bibl. Jagiell. nr 3647; Kantyczka z w. XVIII, str. 113. — X. M. M. Mioduszewski, Śpiewnik kościelny, Kraków 1838, str. 26. Lucjan Siemieński (Wigilja, B. Narodz. i Kantyczki) przypuszcza, że śpiew ten należał do jakiegoś misterium o B. Narodz., że „był może prologiem, otwierającym widowisko i przygotowującym do niego publiczność''.

Muzyka: Liber missarum de B.V.Maria, totius anni devotioni inserviens… scriptus A. D. MDCXXXV, zbiór chorałów warszawskiej Congregatio Literatorum. (p. A. Poliński Śpiewy choralne kościoła rzym.-kat. zebrane z zabytków muzyki religijnej polskiej z XVI i XVII wieku, Warszawa, 1890).

Harmonizacja oryginalna.

[przypis autorski]

nuże — wykrzyknik, oznaczający ponaglenie. [przypis edytorski]

nużnieć (daw.) — nędznieć. [przypis redakcyjny]

nuż — nuże, dalej, dalejże. [przypis edytorski]

nużny (daw.) — zmęczony. [przypis edytorski]

nuży się wszystkim, co jednostajne, nawet doskonałym szczęściem — to znaczy, że ten sam odcień daje tylko jedną chwilę prawdziwego szczęścia; ale usposobienie namiętnego człowieka zmienia się dziesięć razy dziennie. [przypis autorski]

Nya Dagligt Allehanda — konserwatywny dziennik ukazujący się w Sztokholmie w latach 1859–1944 (jako kontynuacja m. in. pierwszego szwedzkiego dziennika „Dagligt Allehanda”, założonego w połowie XVIII w.). [przypis tłumacza]

N'y a point comparaison avec ces de Chocim (fr.) — nie ma porównania z tymi z Chocimia. [przypis edytorski]

Nybroviken — zatoka fiordu Saltsjön pomiędzy dzielnicą Östermalm a półwyspem Blasieholmen (część dzielnicy Norrmalm) w centrum Sztokholmu. [przypis tłumacza]

nyć (gw.) — doskwierać. [przypis edytorski]

Nyköping — miasto na zach. wybrzeżu Zelandii, naprzeciw Ebeltoft. [przypis redakcyjny]

Nyma nykoho, teper nam bude panowanje (z ukr.) — Nie ma nikogo, teraz my będziemy panować. [przypis edytorski]

nynać (gw.) — spać. [przypis edytorski]

nynie — właśc. ninie (daw.): teraz. [przypis edytorski]

Nysa (gr. Νῦσα) (mit. gr.) — góra, na której nimfy deszczu wychowywały młodego Dionizosa. [przypis edytorski]

Nysa — miejscowość Eubei. W Nysie ponoć nimfy piastowały młodziutkiego Bakchusa, stąd wyprowadzano jego drugą nazwę: Dionysos. [przypis redakcyjny]

Nysa (mit. gr.) — góra będąca siedzibą nimf deszczu, które wychowały boga Dionizosa (Bachosa). [przypis edytorski]

Nysa (mit. gr.) — górzysty region będący siedzibą nimf deszczu, które wychowały boga Dionizosa (Bachosa); przez mitografów greckich umieszczany w różnych krainach znanego im świata. [przypis edytorski]

Nysa — właśc. Nysa Łużycka; rzeka płynąca w Czechach, Niemczech i Polsce, lewobrzeżny dopływ Odry. [przypis edytorski]

nysterłamedwownik, jeden z 36 sprawiedliwych, którzy wg legendy przebywają na świecie w ukryciu. [przypis tłumacza]

ócz (daw.) — dawna forma D. l.mn., dziś: oczu. [przypis edytorski]

ócz (daw.) — dziś popr. forma D. l.mn: oczu. [przypis edytorski]

ócz (daw.) — dziś popr.: oczu. [przypis edytorski]

ócz — daw. forma D.lm; dziś: oczu. [przypis edytorski]

ócz (daw.) — forma D. lm: oczu. [przypis edytorski]

ócz (daw. forma) — dziś D.lm: oczu. [przypis edytorski]

ócz — dziś popr. D. l.mm.: oczu. [przypis edytorski]

ócz — dziś popr. forma D.lm: oczu. [przypis edytorski]

ócz (przestarz.) — dziś D. lm: oczu. [przypis edytorski]

ὁδὸς ἄνω κάτω μία (gr.) — urwane zdanie przypisywane Heraklitowi, pełna sentencja brzmi ὁδὸς ἄνω κάτω μία καὶ ὡυτή i można ją tłumaczyć jako: „droga w górę i droga w dół są tą samą drogą”. [przypis edytorski]

øre — drobna moneta skandynawska. [przypis edytorski]

ósemka — jedna z figur tańca. [przypis redakcyjny]

ósma godzina — licząc wg. daw. miary, od wschodu słońca, około pierwszej po południu. [przypis edytorski]

ósma światłość — Seweryn Boecjusz, przyjaciel osobisty i w poufnych żyjący stosunkach z osrogockim królem Teodorykiem, który go potem do więzienia wtrącił i śmiercią głodową umęczył. W więzieniu pisał swoje sławne dzieło: De Consolatione (Dante lubił je często czytać, a piękniejsze z niego maksymy i zdania powtarzał z pamięci i kilka z nich w tekście Boskiej Komedii zacytował). Boecjusza prochy spoczywają w Pawii, w kościele św. Piotra, nazywanym Ciel Aureo. [przypis redakcyjny]

ósma sfera gwiazd — Niebo ósme, sfera gwiazd stałych. [przypis redakcyjny]

ósma szczęśliwość — osiem błogosławieństw, Mt 5, 1. [przypis tłumacza]

ósmego dnia miesiąca Dios — Dios, listopad; w roku dwunastym panowania Nerona: rok 66 n.e. [przypis tłumacza]

ósmego dnia oddasz je Mnie — Raszi komentuje, że jest to zalecenie dla kohena - jeśli chce złożyć ofiarę [z pierworodnego zwierzęcia] wcześniej niż po zwyczajowych 30 dniach, nie może to być przed ósmym dniem życia zwierzęcia, zob. Raszi do 22:29. [przypis tradycyjny]

ósmy brat śpiący — odniesienie do ludowej legendy o Siedmiu Braciach Śpiących, nawiązującej do przepowiadania pogody. [przypis edytorski]