Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161987 przypisów.
z nowu (starop.) — od nowa, na nowo. [przypis edytorski]
z nowu (starop.) — ponownie, na nowo, od nowa. [przypis edytorski]
znowu toczą się dalej — według źródeł talmudycznych i Pliniusza (Historia naturalna XXXI, 11) rzecz się ma odwrotnie. Nie zgadza się to zresztą z tak przez Flawiusza zalecanym „spoczynkiem sabatowym”, więc istnieje przypuszczenie, że tekst został tu przez przepisywaczy przekręcony. [przypis tłumacza]
Znowu (…) — w tłumaczeniu brak dwóch poprzedzających zdań, w oryg. niem. Was ist denn mit mir? Er richtete sich auf (Co się ze mną dzieje? Wyprostował się); red. WL. [przypis edytorski]
Znowuż tak dobrze znana Freudowi archaiczna cecha marzenia sennego, fragmenty wspomnień dziecięcych (…) symboliczna tkanka tego utworu jest przerośnięta psychoanalityczną intuicją — na jeden jeszcze szczegół chciałbym zwrócić uwagę: ojciec, a zarazem impresario Marii Dunin zowie się p. Acheronta Movebo. Jest to druga połowa słynnego wersetu z VII księgi Eneidy Wergiliusza (flectere si nequeo superos, acheronta movebo), grożącego, że poeta piekło i podziemie poruszy, jeżeli mu się nie uda wstrząsnąć niebianami. Acheront, jedna z czterech rzek podziemia w mitologii greckiej, występuje nieraz u psychologów głębin jako symbol ich dziedziny naukowej. Irzykowski w tej roli zinterpretował go chyba na własną rękę, skoro jedna z jego nowel, zajmująca się podobnym co Pałuba zagadnieniem wierności poprzez śmierć, nosi tytuł Pyriphlegethon. A Pyriphlegethon to czwarta obok Styksu, Acherontu i Kokytosu rzeka mitologicznego podziemia, rzeka, która zamiast wody toczyła płomienie, stąd jej grecka nazwa, znacząca „płonący ogień”. [przypis autorski]
z nowym księżycem — kiedy księżyc wejdzie w fazę nowiu, to jest gdy stanie się niewidoczny. [przypis edytorski]
z nozdrzy rozdartemi — dziś popr. forma N. lm: z rozdartymi (tj. rozszerzonymi) nozdrzami. [przypis edytorski]
znużnieć (daw.) — zubożeć. [przypis redakcyjny]
znużonyś (daw.) — jesteś znużony. [przypis edytorski]
Znużony suszą walk nieurodzajną (…) Lecz śmierć najwyższym jest snem i haszyszem! — A. Lange, Poezje, II, s. 29–30. [przypis autorski]
znużony — zmęczony. [przypis edytorski]
Znużyły mnie liście poziomek — tj. wysoka pozycja społeczna: liście poziomek występowały jako dekoracja diademów książęcych. [przypis edytorski]
z ócz — dziś popr. forma D. lm: oczu. [przypis edytorski]
Zobaczmy na co — w domyśle: na co się zgodzę składając podpis. [przypis edytorski]
zobaczmyż — wyraz zobaczmy z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]
zobaczyć kogoś malującym coś — dziś popr.: zobaczyć kogoś malującego coś [przypis edytorski]
zobaczyłem człowieka, co ogniem spiż na drugim przykował — Przez spiż ogniem przykuwany mamy tu rozumieć bańki, których widocznie już wówczas w leczeniu używano. [przypis tłumacza]
zobaczył Herę i takie to na nim zrobiło wrażenie… — zob. Iliada XIV 294 i nast. [przypis edytorski]
zobaczył. [przypis redakcyjny]
zobaczymy — w pierwodruku: zobaczemy. [przypis redakcyjny]
Zobaczymy (…) z przyganą — Typowe mizdrzenia autorskie. [przypis tłumacza]
zobaczym, żali — zobaczymy, czy; konstrukcja złożona ze skróconej formy 1 os. lm czasownika zobaczyć oraz zaimka pytajnego żali (właśc. zali): czy, czy też. [przypis edytorski]
Zobaczysz, sam powiesz, / Że dziś szczera prawda wyszła — immo hodie verum factum faxo post dices magis, Niem. [przypis tłumacza]
zobaczyta (gw.) — zobaczycie. [przypis edytorski]
z obawy przed porozumieniem między oboma miastami — Ateny były w przymierzu z Fokidą, więc na porozumienie z Tebami nie zanosiło się. [przypis tłumacza]
z obawy złodziei — z obawy przed złodziejami. [przypis redakcyjny]
z obawy złodzieja — dziś: z obawy przed złodziejem. [przypis edytorski]
z obciętymi krótko włosami — obcięte włosy były oznaką żałoby. [przypis redakcyjny]
zob (daw.) — karma (ptasia). [przypis redakcyjny]
Zobeida — ukochana żona kalifa Haruna ar-Raszida. [przypis edytorski]
zobelżyć — zelżyć; obsypać obelgami. [przypis edytorski]
z obie stronie (starop. forma) — z obu stron. [przypis edytorski]
zob — karma dla ptaków, ziarno (tu: wysypywane na przynętę). [przypis redakcyjny]
Zobki (gw.) — ząbki. Zanik nosowości w wymowie głoski ą. [przypis edytorski]
z oblubieńcem — z Chrystusem. [przypis redakcyjny]
Zob.: Natura, kultura, płeć, Kraków 1969. [przypis autorski]
z obojego boku — dziś: z obu boków. [przypis edytorski]
z obojej strony (starop. forma) — daw. liczba podwójna; dziś: z obu stron. [przypis edytorski]
zobopólnych (starop.) — wspólnych. [przypis edytorski]
zobopólny (starop. forma) — obopólny, wzajemny. [przypis edytorski]
zobopólny — wspólny, obustronny. [przypis edytorski]
zobowiązali się do życia kwadragezimalnego — tj. do zachowania postu przez cztery dni w tygodniu. [przypis tłumacza]
z-obowiązań — pisownia służy tu uwypukleniu znaczenia „obowiązku” w słowie „zobowiązanie”. [przypis redakcyjny]
zobowiązywać się do posłuszeństwa wobec jakiegoś pana, znaczy powracać do pełnej wolności — to znaczy do stanu natury, ponieważ państwo prawne rozwiązałoby się. [przypis tłumacza]
zobrażenie — wyobrażenie, odmalowanie, ukazanie; tu: opis. [przypis edytorski]
z obrazu Bern-Dżonsa — popularność znaczną zdobyły z końcem XIX wieku obrazy angielskiego malarza Edwarda Burne-Jonesa (1833–1898), współtwórcy stylu nawiązującego do włoskiego malarstwa wczesnorenesansowego (stąd nazwa prerafaelici). Znamienne dla jego obrazów były idealizowane postacie kobiece, wiotkie i eteryczne, częste motywy kwiatowe, nastrój melancholijny, kompozycja o cechach dekoracyjnych. [przypis redakcyjny]
z obręczem — dziś popr.: z obręczą. [przypis edytorski]
zob. s. 126, w. 8 i n. — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment: „I kto wie, czy pewna część najsubtelniejszych może uczuć nie zawdzięcza swego istnienia właśnie wytworzeniu się i pokomplikowaniu wielu formułek (następcze życie duszy), a chociaż oparta na nich, niemniej jest konkretna i żywa, niemniej dolega?” (rozdział VII). [przypis edytorski]
z obu rącz (starop.) — obiema rękami; oburącz. [przypis edytorski]
z obustron (starop. forma) — dziś popr.: z obu stron. [przypis edytorski]
z obu stron — ze strony szczęścia i nieszczęścia. [przypis edytorski]
z obwieszczeniami — p. IV, III, 10, uwaga do słów: „próg cudzoziemców”. [przypis tłumacza]
z obwisłymi ramiony — dziś popr. forma N. lm: (…) ramionami. [przypis edytorski]
Zocodover — główny plac miejski w Toledo. [przypis edytorski]
Zocodover — plac w Toledo, na którym niegdyś odbywał się targ bydła. [przypis edytorski]
z oczami wyłupionymi — dziś raczej: z oczami wytrzeszczonymi, wybałuszonymi itp. [przypis edytorski]
zoczerke — zacierkę. [przypis autorski]
z oczu i z czoła Tomasza Zana, ilekroć był otoczony swymi kochanymi dziećmi, wychodziły promienie… — Ignacy Domeyko, Filareci i filomaci: list Ignacego Domejki, Poznań 1872, s. 12; cytowany także w: Józef Tretiak, Mickiewicz w Wilnie i Kownie: życie i poezya, t. 1, Lwów 1884, s. 124; cytat nieznacznie zmieniony. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — dostrzec. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — spostrzec. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — zauważyć. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — zauważyć, zobaczyć. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — zobaczyć, dostrzec. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — zobaczyć; dostrzec. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — zobaczyć. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — zobaczyć, spostrzec. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — zobaczyć, ujrzeć. [przypis edytorski]
zoczyć (daw.) — zobaczyć, zauważyć. [przypis edytorski]
zoczyć (starop. forma) — zobaczyć; dostrzec. [przypis edytorski]
zoczyć (starop.) — zobaczyć, dostrzec. [przypis edytorski]
zoczyć (starop.) — zobaczyć. [przypis edytorski]
zoczyć — zobaczyć coś. [przypis edytorski]
zoczyć — zobaczyć. [przypis edytorski]
zoczył (daw.) — zobaczył. [przypis edytorski]
zoczywszy (daw.) — zobaczywszy. [przypis edytorski]
zoczywszy — dziś raczej: zobaczywszy. [przypis edytorski]
zoczywszy — zobaczywszy. [przypis edytorski]
z odkrytymi głowy — dziś popr.: z odkrytymi głowami. [przypis edytorski]
z odpowiedzi (starop.) — z przegróżek. [przypis redakcyjny]
zodyaczny znak — znak Zodiaku. [przypis edytorski]
zodyjakiem — zodiakiem; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
zodyjaku — zodiaku; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
z odźwiérka — z odrzwi. [przypis autorski]
z odzieża — dziś popr. forma r.ż. (D. lp): z odzieży. [przypis edytorski]
Zöller, Hugo (1852–1933) — niemiecki podróżnik i dziennikarz, korespondent „Kölnische Zeitung”; w 1884 otrzymał zlecenie zbadania niemieckich kolonii w Afryce Zachodniej, pozyskanych przez Gustava Nachtigala. [przypis edytorski]
Zoffronia — chrześcijanka w Jerozolimie. [przypis redakcyjny]
Zofia Dobrzańska (1885–1963) — aktorka. [przypis edytorski]
Zofia Dunin — ukochana siostrzenica i uczennica Narcyzy, młodo zmarła w r. 1862. [przypis redakcyjny]
Zofia Firlejowa z Bonerów (zm. po 1563) — żona wojewody lubelskiego Jana, którego dworzaninem był młody Kochanowski. [przypis redakcyjny]
Zofia Jachimecka (1886–1973) — tłumaczka z włoskiego; przekłady m.in.: Goldoniego, Gautiera, Pirandella, Collodiego. [przypis edytorski]
Zofia Jagiellonka (1464–1512) — druga córka Kazimierza IV, żona margrabiego brandenburskiego, matka Albrechta Hohenzollerna (1490–1568), ostatniego wielkiego mistrza krzyżaków, który przeszedł na protestantyzm i przekształcił Prusy zakonne w Prusy Książęce. [przypis edytorski]
Zofia Nałkowska, primo voto Rygier (1884–1954) — polska pisarka, publicystka i dramatopisarka; autorka m.in. powieści Kobiety (1906), jej dalszego ciągu pt. Książę (1907) oraz powieści Rówieśnice (1909); obecnie znana przede wszystkim z powieści Granica (1935) oraz cyklu opowiadań Medaliony (1946). [przypis edytorski]
Zofia Stryjeńska, z domu Lubańska (1891–1976) — plastyczka; tworzyła w stylu art déco; członkini grupy artystycznej Rytm. [przypis edytorski]
Zofia Wójcicka-Chylewska (1876–1963) — dramatopisarka i powieściopisarka, tłumaczka, autorka tragedii Psyche z 1911 r. czy powieści Listy do Pana Boga: spowiedź grzecznej dziewczynki z 1908 r. [przypis edytorski]
Zofia Żeleńska — żona Tadeusza Żeleńskiego-Boya. [przypis edytorski]
Zofij — dziś popr. forma D.: Zofii. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Zofiówka — ośrodek kolonijny Towarzystwa Kolonii Letnich, mieścił się w powiecie ostrołęckim. Od 1904 r. wypoczywały tam jedynie dziewczęta. [przypis edytorski]
Zofiówka — w Zofiówce spędzały wakacje dziewczynki z rodzin chrześcijańskich. [przypis edytorski]
Zofir — przyjaciel Dariusza, który sobie obciął nos i uszy, aby przedstawić się w obozie nieprzyjaciół za zbiegłego jeńca i tym podstępem wydać królowi oblegane miasto. [przypis tłumacza]
Zofją — dziś popr. forma B.: Zofię. [przypis edytorski]
