Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 166309 przypisów.
Mirosławski — właśc. Mierosławski, Ludwik (1814–1878), generał, uczestnik powstania listopadowego, 1843–1857 członek Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, współpracował z Mazzinim, miał być przywódcą nieudanego powstania 1846 roku, jednak wskutek denuncjacji hr. Henryka Ponińskiego został aresztowany przez policję pruską; w czasie Wiosny Ludów był dowódcą powstania w Wielkopolsce w 1848 r. oraz na Sycylii i w Badenii w 1849 r.; w 1860 r. nawiązał bliską współpracę z Garibaldim; w 1863 był dyktatorem powstania styczniowego z ramienia Tymczasowego Rządu Narodowego, porażki militarne pod Krzywosądzem i Nową Wsią oraz konflikt z Langiewiczem skłoniły go do rezygnacji z godności dyktatora, powrócił na emigrację do Francji; po wojnie prusko-francuskiej 1870–71 wycofał się z polityki; zmarł w Paryżu. [przypis edytorski]
mirowaja skorb' (z ros.) — cierpienie z powodu tego, jaki jest świat; Weltschmerz. [przypis edytorski]
Mirowscy — domyślnie: gwardziści, tak nazwani od założyciela, jenerała Mira. [przypis redakcyjny]
mirowscy żołnierze — żołnierze z warszawskich koszar mirowskich, gdzie stacjonował regiment gwardii konnej koronnej; obecnie w miejscu tych koszar znajdują się Hale Mirowskie. [przypis edytorski]
mirowy — dotyczący miru, tj. gminy. [przypis edytorski]
mir — pokój, ład; poważanie, szacunek. [przypis edytorski]
mir — pokój. [przypis edytorski]
mir — pokój. [przypis redakcyjny]
mir — pokój, tu: zawieszenie broni. [przypis redakcyjny]
mirrą — dziś popr. forma B. lp: mirrę; mirra: wonna żywica używana w charakterze kadzidła lub pachnidła. [przypis edytorski]
Mirra — córka Kinirasa, króla cypryjskiego. Według podania miał Kiniras z nią spłodzić Adonisa. [przypis redakcyjny]
mirra — mocno pachnąca żywica drzew lub krzewów z rodzaju balsamowiec. [przypis edytorski]
mirra — tropikalna żywica o silnym zapachu. [przypis edytorski]
mirra — wonna życica wykorzystywana jako pachnidło bądź kadzidło. [przypis edytorski]
mirra — wonna żywica używana w charakterze kadzidła lub pachnidła. [przypis edytorski]
mirra — wonna żywica wykorzystywana jako pachnidło bądź kadzidło. [przypis edytorski]
mirra — żywica balsamowca mirry, używana jako pachnidło bądź kadzidło. [przypis edytorski]
Mirski, Lew (1859–1920) — terrorysta z polskiej rodziny szlacheckiej z Ukrainy, sprawca nieudanego zamachu na szefa żandarmerii, gen. Drentelna (13 III 1879), 17 listopada skazany na śmierć; 2 dni później w drodze łaski wyrok zamieniono na dożywotnie ciężkie roboty. [przypis edytorski]
mir (starop.; tu forma D. lp: mira) — pokój, przymierze. [przypis redakcyjny]
mir — starosłowiańskie, używane jeszcze w staropolszczyźnie słowo oznaczające pokój, przymierze. [przypis redakcyjny]
mir — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
mir — szacunek, poważanie. [przypis redakcyjny]
mir — szacunek. [przypis edytorski]
mirt caryophyllus, którego kora daje tak ceniony cynamon — Myrtus caryophyllus to daw. nazwa botaniczna goździkowca, więc zapewne mowa raczej o Cinnamomum caryophyllus, jednym z licznych gatunków roślin z rodzaju cynamonowców. Jednak z drugiej strony głównym źródłem cynamonu są cynamonowiec cejloński (C. zeylanicum) i cynamonowiec wonny (C. cassia), toteż niewykluczone, że chodzi o Dicypellium caryophyllatum, rosnący w Brazylii krzew, którego używana w lecznictwie wysuszona kora, zwana cynamonem goździkowym, zapachem przypomina cynamon i goździki. [przypis edytorski]
mirtem matczynym — mirtem jako rośliną poświęconą Wenerze, matce Eneasza; mirt towarzyszył zarówno obrzędom weselnym, jak żałobnym. [przypis edytorski]
mirt — krzew o wonnych liściach, w judaizmie wykorzystywany jako element świątecznego bukietu. [przypis edytorski]
mirt — krzew śródziemnomorski o wonnych liściach; mirtowy wianek stanowił tradycyjny element stroju panny młodej. [przypis edytorski]
mirt — krzew śródziemnomorski o wonnych liściach; symbol miłości i męstwa. [przypis edytorski]
mirtowy wianek — tradycyjny element stroju panny młodej. [przypis edytorski]
mirtowy wieniec — tradycyjny element stroju panny młodej, wykonany z gałązek mirtu, pachnącego, wiecznie zielonego krzewu pochodzenia śródziemnomorskiego. [przypis edytorski]
mirt — pachnący krzew nie zrzucający liści zimą. [przypis edytorski]
mirt — rodzaj krzewu pochodzenia śródziemnomorskiego. [przypis edytorski]
mirt — rodzaj roślin tworzących zarośla, występujących w krajach wokół Morza Śródziemnego; w starożytności mirt był symbolem piękna i młodości. [przypis edytorski]
mirt — rodzaj rośliny. [przypis edytorski]
mirtszem (z hebr. im jirce haszem) — jeśli Bóg zechce. [przypis tłumacza]
mir — tu: pokój. [przypis edytorski]
mir — tu: szacunek, posłuch. [przypis edytorski]
mir — tu: szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
mirt — wiecznie zielony krzew śródziemnomorski o wonnych liściach oraz jadalnych jagodach, używanych gł. jako przyprawa. [przypis edytorski]
mirt (z gr.) — rodzaj obejmujący ok.60 gatunków krzewów, w starożytności roślina poświęcona Afrodycie, Demeter, Apollinowi, symbol miłości i męstwa; z destylatu liści i jagód wyrabiano środek kosmetyczny. [przypis edytorski]
mir uderzyć (daw.) — zawrzeć pokój. [przypis redakcyjny]
Mirum (…) successu — Plinius, Naturalis historia, II, 23. [przypis tłumacza]
mir — uznanie, poważanie, szacunek ogółu. [przypis edytorski]
Mir (…) wypowiedział (starop.) — zerwał pokój. Obecnie „wypowiada się” wojnę; wówczas mówiono: wypowiadam pokój, opowiadam wojnę. [przypis redakcyjny]
mirzać się — znaczenie wyrazu niejasne, zapewne: wykazać się, wziąć się do czegoś realnego [względnie: mierzyć się; red. WL]. [przypis redakcyjny]
mirza — perski tytuł arystokratyczny używany w Persji oraz m.in. w Indiach pod panowaniem muzułmańskiej dynastii Wielkich Mogołów; w XVIII w. ziemie dzisiejszego Afganistanu były podzielone pomiędzy Persję i Indie. [przypis edytorski]
Mirza — persų ž. — jeigu stovi prieš vardą, tai reiškia ponas, o jeigu po vardo, tai — kunigaikštis. [przypis tłumacza]
mirza — tytuł szlachecki, książęcy bądź honorowy w krajach islamskich. [przypis edytorski]
mirziączka a. mierziączka (starop.) — obrzydzenie, wstręt, ohyda. [przypis edytorski]
mir (z ros.) — świat. [przypis edytorski]
mišiolas — mišių knyga. [przypis edytorski]
miškuosna — į miškus. [przypis edytorski]
Miśnianie — ludność Marchii Miśnieńskiej (obecnie Saksonii). [przypis edytorski]
mišparai — popietinės krikščionių pamaldos. [przypis edytorski]
misa soczewicy (bibl.) — za miskę soczewicy patriarcha Jakub podstępem wyłudził od swojego głodnego brata Ezawa prawo do starszeństwa i związane z nim prawo władzy nad całym rodem (Rdz 25, 29–34). [przypis edytorski]
Misce (…) brevem — Horatius, Odae, IV, 12, 27. [przypis tłumacza]
Mischling (niem.) — mieszaniec, kundel. [przypis edytorski]
Misère de la philosophie (fr.) — Nędza filozofii. [przypis edytorski]
mise en scène (fr. dosł.: umieszczanie na scenie) — scenografia i kompozycja wizualna. [przypis edytorski]
mise en scène (fr.) — inscenizacja. [przypis edytorski]
Miseńska Góra (łac. Misenum) — ob. Miseno, skalisty przylądek wyznaczający płn.-zach. granicę Zat. Neapolitańskiej we Włoszech; nazwany od Misenusa, jednego z bohaterów z Eneidy. [przypis edytorski]
Misena — właśc. przylądek Miseno (wł. Capo Miseno), wyznaczający półn.-zach. skraj Zatoki Neapolitańskiej. [przypis edytorski]
Miserables (fr.) — Nędznicy, powieść Victora Hugo, opublikowana w roku 1862. [przypis edytorski]
Misereatur (…) Deus (łac.) — niech się zmiłuje nad tobą Bóg Wszechmogący. [przypis edytorski]
miserere (łac.) — słowo rozpoczynające Ps. 51, będący psalmem pokutnym i żałobnym, zawierającym błaganie do Boga o pomoc. Po polsku incipit tego psalmu brzmi: „Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej”. [przypis edytorski]
miserere (łac.) — zlituj się; początek Psalmu 51 (incipit: „Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej”), należącego do psalmów pokutnych. [przypis edytorski]
Miserere (łac.) — zmiłuj się; łaciński początek pokutnego Psalmu 51 („Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej”). [przypis edytorski]
miserere (łac.: zmiłuj się) — pierwsze słowo Psalmu 51, proszącego o zmiłowanie się Boga nad grzesznikiem. [przypis edytorski]
Miserere (łac.: zmiłuj się) — pierwsze słowo Psalmu 51, proszącego o zmiłowanie się Boga nad grzesznikiem. [przypis edytorski]
miserere (łac.) — zmiłuj się. [przypis edytorski]
miserere (łac.) — zmiłuj się; słowo rozpoczynające biblijny Psalm 51, będący psalmem pokutnym i żałobnym, zawierającym błaganie do Boga o pomoc. [przypis edytorski]
miserere (łac.) — zmiłuj się; tu może chodzić o Psalm 51, jeden z psalmów pokutnych, znany też pod tradycyjnie używanym tytułem Miserere, od incipitu (Miserere mei, Deus, tj. zmiłuj się nade mną, Boże). [przypis edytorski]
Miserere mei, Deus (łac.) — „Boże, zmiłuj się nade mną”; fragment pieśni religijnej Miserere, opartej na biblijnym Psalmie 50., do której ok. 1630 r. muzykę skomponował Gregorio Allegri (1582–1652). [przypis edytorski]
Miserere mei, Domine!… (łac.) — Zmiłuj się nade mną, Panie! (początek Psalmu 50). [przypis edytorski]
Miserere mei, Domine! (łac.) — Zmiłuj się nade mną, Panie. [przypis redakcyjny]
miserere mei (łac.) — ulituj się nade mną. [przypis edytorski]
Miserere mei (łac.) — Zlituj się nade mną. [przypis edytorski]
Miserere mei (łac.) — zmiłuj się. [przypis edytorski]
miserias nostri maximas orbis parens (łac.) — zlitowawszy się nad nami wszechrodzic świata. [przypis redakcyjny]
Misericordes beati — Słowa Chrystusa Pana według Ewangelii Św. Mateusza: „Błogosławieni miłosierni, albowiem oni dostąpią miłosierdzia”. [przypis redakcyjny]
Misericordia divina! (wł.) — Boże miłosierny! [przypis edytorski]
Misericordia! (hiszp.) — Litości! [przypis edytorski]
misericordia (łac.) — miłosierdzie, litość. [przypis edytorski]
misericordia (łac.: miłosierdzie) — tu: mizerykordia, niewielki miecz służący m.in. do dobijania rannych. [przypis edytorski]
Misero (…) nocte (łac.) — „Boś ty zabrała/ Mnie, nędzarzowi, wszystkie, ach, zmysły!/ Odkąd cię tylko Lesbio, zoczyłem,/ Słowa me nieme, myśli me prysły,/ Język drętwieje, w żyłach się toczy/ Płomień i pożar, w uszach mi dzwoni/ Niesamowity dźwięk, a na oczy/ Pada noc mroczna!” (Catullus, Epigrammata, 52, 5; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Miser (…) vitae (łac.) — „Biadaż nam, biada! krzyczą, oto dzień ów wrogi/ Zabrał nam wszystkie nasze dobra i nadzieje!” (Lucretius, De rerum natura, III, 911; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
misiarski kozik — nożyk do kastrowania zwierząt. [przypis edytorski]
mi się było podobało — daw. czas zaprzeszły; dziś: podobało mi się. [przypis edytorski]
mi się na pięćdziesiąty szósty obróciło (gw.) — skończyłem pięćdziesiąt sześć lat. [przypis edytorski]
mi się nie udała — nie spodobała mi się. [przypis redakcyjny]
misinginis — padarytas iš žalvario. [przypis edytorski]
misingis (vok.) — žalvaris. [przypis edytorski]
Misiowski, Michał — podsędek krakowski (od 1681), zm. 1682 r. [przypis redakcyjny]
misiura — rodzaj płytkiego hełmu. [przypis edytorski]
misiurka (daw.) — żelazna czapka z czepcem, spadającym na ramiona. [przypis redakcyjny]
misiurka — hełm złożony z dzwonu w formie metalowej płaskiej miski z doczepionym do niego osłaniającym głowę, kark i szyję kapturem kolczym; element uzbrojenia pochodzenia wschodniego. [przypis edytorski]
misiurka — hełm z osłoną karku, wykonaną z plecionki kolczej (z kółek metalowych). [przypis edytorski]
misiurka — hełm z osłoną karku, wykonaną z plecionki kolczej (z kółek metalowych). [przypis edytorski]
misiurka — rodzaj hełmu złożonego z miski na czubku głowy i osłaniającego twarz, szyję i ramiona kaptura kolczego, tj. zbudowanego z zazębiających się stalowych kółeczek; hełm tego typu stosowano na wschodzie, w Turcji, na Kaukazie, na Rusi, a w Polsce był charakterystyczny dla wojsk kozackich. [przypis edytorski]
misiurka (z arab.) — rodzaj hełmu, osłaniającego kark i uszy. [przypis edytorski]
